Właściwe parametry wody w akwarium: Laboratorium online OASE 

Aby ułatwić Ci kontrolowanie parametrów Twojego akwarium, przedstawiamy przykładowe zestawienie różnych typów akwariów i ich idealnych wartości – od zbiornika wielogatunkowego, przez biotopowy, aż po roślinny.

Akwarium wielogatunkowe

W zbiornikach takich występują różne gatunki zwierząt, które nigdy nie spotkałyby się na wolności. Na przykład neonki z Ameryki Południowej i bojowniki z Azji mogą przebywać w tym samym akwarium. Warto wiedzieć, że w tym wypadku można osiągnąć kompromis w kwestii parametrów wody, przy których poszczególne gatunki czują się dobrze.

Akwarium dla dyskowców

Dyskowce (paletki) należą do rodziny pielęgnicowatych i pochodzą z Ameryki Południowej. Preferują korzenie i drewno w akwarium, które mogą wykorzystać jako kryjówkę. Powinny być trzymane w grupach po co najmniej pięć osobników. Ze względu na swoje pochodzenie lubią wyższą temperaturę wody.

Akwarium dla złotej rybki

Złote rybki należą do rodziny karpiowatych i są stosunkowo mało wymagające w kwestii temperatury wody, często nawet nie jest potrzebna grzałka w akwarium. Akwarium powinno zostać przygotowane w minimalistycznym stylu, mieć podłoże o gładkich krawędziach i pozostawiać dużo miejsca do pływania. Uważaj na rośliny wodne, ponieważ złote rybki chętnie je podjadają, pomimo że pozwalają na ciekawe dekoracje zbiornika.

Akwarium dla gatunków z Ameryki Południowej

Ten rodzaj akwarium skupia się na Ameryce Południowej jako naturalnym środowisku. Woda jest bardziej miękka, a temperatura wody wyższa. W takim zbiorniku często znajdziesz korzenie i mini jaskinie.

Akwarium dla gatunków z Azji

Ten rodzaj akwarium skupia się na Azji jako naturalnym środowisku. W tym przypadku wybór gatunków i kolorystyka jest bardzo bogata. Na przykład krewetki karłowate pochodzą z Azji, ale można je spotkać w wielu różnych akwariach. W zbiorniku mogą znaleźć się korzenie i/lub kamienie.

Akwarium Malawi

W zbiorniku Malawi hoduje się gatunki z Afryki Wschodniej – głównie gatunki pielęgnicowatych. Charakterystycznymi elementami tego zbiornika są kamienie, a także (w mniejszym stopniu) rośliny wodne i drewno.

Akwarium biotopowe

Akwaria biotopowe tworzą siedliska ściśle związane z naturą. Organizmy żywe, rośliny wodne oraz dekoracje takie jak kamienie i drewno pochodzą z tego samego regionu.

Akwarium roślinne (Aquascapingowe)

W aquascapingu kładzie się nacisk na przyrodę. Zwierzęta schodzą w tym przypadku na dalszy plan, a na pierwszy wysuwa się roślinność. Tworzone są miniaturowe krajobrazy, w których każdy kamień, każda roślina i każdy inny element jest szczegółowo zaplanowany i nieumieszczany w przypadkowym miejscu. Powstaje w ten sposób prawdziwe dzieło sztuki.

Objaśnienia

 

Temperatura

Wymagana temperatura zawsze w znacznym stopniu jest zależna od potrzeb zwierząt i roślin występujących w akwarium. Idealna temperatura dla większości tropikalnych rybek ozdobnych wynosi od 23 do 26°C. Są jednak także takie gatunki, które potrzebują niższej lub wyższej temperatury, przykładowo błyszczek tęczowy, który preferuje niższe temperatury (od 18 do 20°C), lub ciepłolubna paletka, która najlepiej czuje się dopiero w temperaturze od 28 do 30°C. Także większość roślin nie lubi zbyt niskich temperatur – dla nich odpowiednie będzie 20–27°C.

 

Wartość pH

Wartość pH lub „kwasowość” wskazuje, jak bardzo kwasowa lub zasadowa (alkaliczna) jest woda. Jest to miara stężenia składników kwasowych lub zasadowych w roztworze wodnym. Czysta woda reaguje neutralnie, a jej wartość pH wynosi 7. Jeśli przeważają składniki kwasowe, wartość pH spada poniżej 7. Jeśli przeważają składniki zasadowe, wartość pH zwiększa się powyżej 7.

 

Twardość całkowita

Twardość całkowita (GH) określa ilość rozpuszczonych w wodzie soli magnezu i wapnia. Jeśli ilość tych soli jest niewielka, woda jest miękka, a przy większej ilości nazywa się taką wodę twardą. Wartość tę podaje się w stopniach twardości, przy czym 1 °dH odpowiada 10 mg/l rozpuszczonego tlenku wapnia.

 

Twardość węglanowa

Twardość węglanowa (KH) charakteryzuje ilość jonów wodorowęglanowych w wodzie i jest ściśle wiązana z wartością pH. Wodorowęglany pełnią w wodzie akwariowej funkcję buforową i uniemożliwiają gwałtowne zmiany wartości pH. Jeśli ilość jonów wodorowęglanowych jest zbyt niska, może dojść do zmniejszenia wartości pH (zapaść kwasowa), które stwarza śmiertelne zagrożenie dla wielu ryb i roślin. Jony wodorowęglanowe pozostają w równowadze z rozpuszczonym w wodzie dwutlenkiem węgla. Dwutlenek węgla jest ważnym źródłem pożywienia dla roślin w procesie fotosyntezy. Z tego względu właściwa twardość węglanowa jest istotna dla ich wzrostu.

 

Amon/amoniak

Jon amonu powstaje podczas mineralizacji azotu. Azot związany organicznie z resztkami pokarmu i ekskrementami (na przykład w białkach) jest przekształcany przez bakterie rozkładające białka i uwalniany w postaci nieorganicznych jonów amonu. W zależności od wartości pH w wodzie występuje równowaga między jonami amonu (NH4+) i amoniakiem (NH3). W przypadku wartości pH poniżej 7 dominują jony amonu, podczas gdy przy wartościach pH powyżej 7 zwiększa się ilość amoniaku. Amoniak jest bardzo niebezpieczny, ponieważ zakłóca oddychanie rybek akwariowych i blokuje ważne funkcje życiowe. Rośliny wodne wykorzystują amon jako źródło azotu. Jeśli filtr akwariowym jest sprawny, amon jest szybko utleniany przez bakterie nitryfikacyjne poprzez azotyn do azotanu. Kiedy ten łańcuch procesowy zostanie zaburzony, może dojść do nagłego wzrostu amonu/amoniaku.

 

Azotyn

Jony azotynów (NO2–) i jony azotanów (N03–) powstają w nazywanym „nitryfikacją” procesie rozkładu związków azotu przy obecności tlenu. Azotyn jest silnie toksyczny dla ryb i mięczaków. Powoduje zahamowanie transportu tlenu we krwi i uniemożliwia oddychanie komórkowe. Z reguły powstający z amonu azotyn jest szybko utleniany przez bakterie nitryfikacyjne do stosunkowo nieszkodliwego azotanu. Kiedy ten proces utleniania bakteryjnego zostanie zahamowany, przykładowo przez nowy materiał filtracyjny, może dojść do niekorzystnego wzrostu stężenia azotynów. Azotan jest produktem końcowym nitryfikacji i w mniejszym stopniu wpływa na życie oraz kondycję ryb i mięczaków. Źródłem związków azotu w akwarium są w pierwszej kolejności białka pochodzące z resztek pokarmu, jak również ekskrementy i produkty rozkładu organicznego. Występujące w akwarium stężenia azotanów nie mają zwykle szkodliwego działania, ale przy zwiększonym stężeniu może wystąpić wzmożony wzrost glonów.

 

Azotan

Jony azotynów (NO2–) i jony azotanów (N03–) powstają w nazywanym „nitryfikacją” procesie rozkładu związków azotu przy obecności tlenu. Azotyn jest silnie toksyczny dla ryb i mięczaków. Powoduje zahamowanie transportu tlenu we krwi i uniemożliwia oddychanie komórkowe. Z reguły powstający z amonu azotyn jest szybko utleniany przez bakterie nitryfikacyjne do stosunkowo nieszkodliwego azotanu. Kiedy ten proces utleniania bakteryjnego zostanie zahamowany, przykładowo przez nowy materiał filtracyjny, może dojść do niekorzystnego wzrostu stężenia azotynów. Azotan jest produktem końcowym nitryfikacji i w mniejszym stopniu wpływa na życie oraz kondycję ryb i mięczaków. Źródłem związków azotu w akwarium są w pierwszej kolejności białka pochodzące z resztek pokarmu, jak również ekskrementy i produkty rozkładu organicznego. Występujące w akwarium stężenia azotanów nie mają zwykle szkodliwego działania, ale przy zwiększonym stężeniu może wystąpić wzmożony wzrost glonów. Właściwa wartość azotanów jest szczególnie ważna dla zdrowego i efektywnego wzrostu roślin. Tym samym w akwarium z dużą liczbą roślin potrzeba znacznie wyższych wartości niż w akwarium z mniejszą liczbą roślin. Dla typowego akwarium wielogatunkowego z niewielką liczbą roślin idealne byłyby zatem wartości od 5 do 15 mg/l. W zbiornikach z większą ilością roślin, jak w przypadku aquascapingu lub w holenderskich akwariach roślinnych, często występują wartości od 20 do 30 mg/l. Z kolei w akwariach biotopowych, w których często nie ma roślin, należy utrzymywać te wartości na jak najniższym poziomie. Krótko mówiąc, azotan jest ważnym składnikiem odżywczym dla roślin, ale jeśli w akwarium hodowane są ryby, jego poziom powinien być jak najniższy. Ważne jest, aby wartości nie były ani zbyt wysokie, ani zbyt niskie, co pozwoli uniknąć wzrostu glonów.

 

Fosforan

Fosforany to ważne substancje odżywcze dla wszystkich roślin, które są niezbędne w procesie metabolizmu każdej żywej komórki. Fosforany dostają się do wody akwariowej przez pokarm, a także przez obumierające części roślin i procesy rozkładu materii organicznej. Fosforany dostają się do akwarium również z wodą wodociągową. Kiedy ilość fosforanów jest obniżana przez rośliny, występuje dynamiczna równowaga między „podażą a popytem”. Dopiero niekontrolowany wzrost zawartości fosforanów stwarza problemy takie jak silny wzrost glonów. Fosforany uznaje się za czynnik ograniczający wzrost glonów nitkowatych. Właściwa wartość fosforanów jest szczególnie ważna dla zdrowego i efektywnego wzrostu roślin. Tym samym w akwarium z dużą liczbą roślin potrzeba wyższych wartości niż w akwarium z mniejszą liczbą roślin. W przypadku akwarium wielogatunkowego z niewielką liczbą roślin i dużą liczbą ryb należy dążyć do uzyskania jak najniższej wartości. Ze względu na zwykle większą liczbę zwierząt w połączeniu z większymi ilościami pokarmu często występuje już dość wysoka podaż fosforanów, którą można zredukować przez regularną i obfitą wymianę wody. Wartość nie powinna przekraczać 0,05–0,1 mg/l. W przypadku akwarium z dużą liczbą roślin może to już jednak wyglądać inaczej, w związku z czym może być konieczne dodatkowe nawożenie, aby osiągnąć idealne wartości od 0,1 do 0,3 mg/l. Ważne jest, aby wartości nie były zbyt wysokie, co pozwoli uniknąć wzrostu glonów.

 

Chlor

Niekiedy w celu dezynfekcji do wody wodociągowej dodawany jest również chlor. Nawet bardzo małe ilości chloru mogą zaszkodzić rybkom i innym mieszkańcom akwarium, w związku z czym musi on zostać usunięty z wody przed wlaniem jej do akwarium.

 

Zawartość żelaza

Żelazo jest niezbędne do wzrostu roślin. Zwykle wystarcza stężenie od 0,1 do 0,2 mg/l. Wyższe dawki sprzyjają powstawaniu glonów czerwonych, takich jak glony pędzelkowate i te gatunku Compsopogon.

 

Zawartość tlenu

Wszystkie zwierzęta i rośliny potrzebują tlenu, więc jest to bardzo ważny składnik. W dobrze obsadzonych akwariach rośliny produkują wystarczającą ilość tlenu w ciągu dnia. Konieczne może być jednak dodatkowe napowietrzenie akwarium nocą, ponieważ rośliny i ryby potrzebują tlenu również w tym czasie. W każdym razie ważne jest zapewnienie odpowiedniej wymiany gazowej w akwarium.

Potrzebujesz inspiracji?

Przygotowaliśmy dla Ciebie galerię kreatywnych scen akwariowych.

 

Inspiracje dla wymarzonego akwarium
POWRÓT DO ZESTAWIENIA PORADNIKA AKWARYSTYCZNEGO